Muzeum Więzienia Pawiak
– zwiedzanie z przewodnikiem
Budynek dawnego Więzienia Pawiak wysadzono w powietrze, w trakcie Powstania Warszawskiego. W rezultacie dziś tylko makieta w Więzienia Pawiak przypomina nam dawne zabudowania.
Więzienie wybudowano wg projektu Henryka Marconiego w latach 30. XIX wieku. Budynek mierzył 150 m długości i 12 m szerokości oraz miał 4 kondygnacje. W założeniach projektowych jednorazowo miało w nim przebywać ok. 450 więźniów, ale w czasach okupacji niemieckiej liczba ta była kilkukrotnie przekraczana. Główny budynek Pawiaka początkowo był więzieniem zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn, później jednak się to zmieniło. Sam Pawiak był więzieniem męskim, a drugi budynek zwany Serbią w rezultacie przeznaczono dla kobiet.
Cały kompleks znajdował się pomiędzy ul. Dzielną, Pawią i Więzienną, a obejmował 1,5 ha powierzchni. To właśnie od nazwy ulicy pochodzi nazwa – Pawiak.
Najcięższe czasy dla więźniów przyniósł okres II Wojny Światowej, kiedy to więzienie pękało w szwach. Wszechobecny głód i robactwo powodowały przede wszystkim liczne choroby wśród osadzonych. Szacuje się, że podczas okupacji niemieckiej przez więzienie przeszło ok. 100 000 więźniów, z których ok. 60% wywieziono do obozów koncentracyjnych, ponadto znaczną ich liczbę rozstrzelano w masowych egzekucjach. W rezultacie tylko nielicznym udało się przeżyć wojnę.
To właśnie w tym więzieniu byli osadzenie np. Ks. Maksymilian Maria Kolbe, Irena Sendlerowa, Prezydent Warszawy Stefan Starzyński, Janusz Kusociński, Jan Piekałkiewicz – Delegat Rządu na Kraj, Maciej Rataj – polityk, jak również najsłynniejszy wśród młodzieży – Jan Bytnar “Rudy” – bohater książki “Kamienie na szaniec” A. Kamińskiego.
Więzienie Pawiak – o muzeum
W dawnym przyziemiu wysadzonego w powietrze więzienia dziś znajduje się Muzeum. Mury, które przetrwały wykorzystano, aby przedstawić w nich historię zarówno więzienia, jak i więźniów.
W środku znajduje się kilka sal, gdzie można zobaczyć np. makietę więzienia, pamiątki po więźniach, czy zapoznać się z dniem życia więźnia.
Najwięcej emocji wśród zwiedzających dostarczają przede wszystkim nagrania Grypsów, które można odsłuchać w jednej z sal. Czytane przez aktorów oryginalne teksty, najlepiej pozwalają odczuć ogrom bólu i cierpienia więźniów. Więźniowie pisali je dyskretnie, skrawkiem jakiegoś pisaka/ołówka, z pewnością, że uda się je przemycić do rodziny.
Co chcieli przekazać, o czym poinformować, jakie były były ich ostatnie słowa do najbliższych? tego nie da się opowiedzieć, to trzeba posłuchać.
Koszty:
Zwiedzanie Muzeum Więzienia Pawiak zajmuje ok. 1 godziny.
Bilety wstępu kosztują 10 zł ulgowy i 20 zł normalny – w czwartki dzień bezpłatny.
Muzeum jest zamknięte w poniedziałki.
Preferowana wielkość grupy do 30 osób.
Koszt usługi przewodnickiej – 250 zł za grupę.
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
