Cmentarz Powązki Wojskowe
– zwiedzanie z przewodnikiem
Powązki Wojskowe – to drugi z najsłynniejszych cmentarzy.
Cmentarz Powązki Stare i Powązki Wojskowe są to dwa odrębne cmentarze!!!
– wiele osób o tym nie wie, przyjeżdżając do Warszawy.
Jeśli chcieliby Państwo odwiedzić grób konkretnej osoby (patrona szkoły, instytucji, osoby z rodziny), która jest pochowana na Powązkach Wojskowych to prosimy wcześniej przesłać taką informację. Uwzględniając wskazany przez Państwa grób, tak poprowadzimy spacer, aby pokazać Państwu zarówno groby znanych i zasłużonych, jak i ten wskazany.
Kilka słów o historii Cmentarza Powązki Wojskowe:
Nazwa cmentarzy podchodzi przede wszystkim od nazwy wsi Powązki, która kiedyś znajdowała się na tych terenach. Cmentarz Powązki Wojskowe jest znacznie młodszy do Starych Powązek, ponieważ został założony dopiero w na początku XX wieku, w roku 1912 jako cmentarz prawosławny, dla żołnierzy rosyjskich. Gdy Polska odzyskała Niepodległość cmentarz został przekazany Kurii Biskupa Polowego, a jego powierzchnia sięgała ok. 16 ha. W okresie międzywojennym nekropolia stała się Cmentarzem Wojskowym. W trakcie II Wojny Światowej ponownie był głównym miejscem pochówków żołnierzy walczących zarówno w Obronie Warszawy, jak i podczas Powstania Warszawskiego. Niemy zajęli ok. 5 ha cmentarza od strony ulicy na niemiecką nekropolię. Podczas Powstania Warszawskiego nie było czasu, aby organizować pochówki na cmentarzach. Powstańców grzebano na trawnikach i skwerach. Dopiero po wojnie zaczęto tworzyć kwatery powstańcze, gdzie chowano ekshumowane ciała – do dziś wielu nie zidentyfikowano.
Po wojnie Cmentarz Powązki Wojskowe ponownie powiększono dodając do części wojskowej kwatery cywilne. Nekropolia stała się również elitarnym cmentarzem dla towarzyszy partyjnych, których chowano przy Alei Zasłużonych. Sytuacja zmieniła się po transformacjach ustrojowych.
Dziś Cmentarz zajmuje powierzchnie ok. 24 ha i jest miejscem pochówku osób wybitnych i zasłużonych, a także miejscem pamięci o walkach w obronie Ojczyzny.
Wybrane kwatery i pomniki:
Zwiedzając z przewodnikiem Cmentarz Powązki Wojskowe możemy zobaczyć kwatery żołnierzy, którzy walczyli w polskich powstaniach, a także I i II Wojnie Światowej, jest to najbardziej patriotyczna nekropolia w stolicy, sama nazwa cmentarza upamiętnia, tych którzy zginęli walcząc za Ojczyznę. Pochowani zostali tutaj żołnierze walczący podczas Powstania Styczniowego, Wielkopolskiego, Powstań Śląskich, podczas wojny polsko-bolszewickiej, przewrotu majowego, kampanii wrześniowej jak również Powstania Warszawskiego.
Na Cmentarzu znajduje się również kwatera Ł “Na Łączce” gdzie w latach 1945-56 chowani byli zamordowani przez Urząd Bezpieczeństwa. Odnajdziemy również symboliczną “Dolinkę Katyńską”, która jest najważniejszym w mieście miejscem upamiętnienia ofiar zbrodni Katyńskiej. Liczne pomniki i tablice pamiątkowe, również stanowią miejsca pamięci, najsłynniejszym z nich jest pomnik Gloria Victis (Chwała Zwyciężonym), upamiętniający żołnierzy walczących podczas II Wojny Światowej, przede wszystkim Powstańców Warszawskich, których groby znajdują się wokół pomnika.
Symbolika na cmentarzach
Jednak nie tylko żołnierze spoczywają na tym cmentarzu. Jest to nekropolia, gdzie obecnie odbywają się przede wszystkim pochówki osobistości znanych i zasłużonych, kilka nazwisk pozwolę sobie Państwu przybliżyć:
Zwiedzając Cmentarz Powązki Wojskowe możemy odwiedzić groby m.in.:
- Olgi Jackowskiej “Kory” – mój ulubiony utwór “Kocham Cię Kochanie moje”
- Danuty Szaflarskiej – cudownej aktorki, głównej bohaterki m.in. filmu: “Pora umierać” reż. Doroty Kędzierzawskiej,
- Tomasza Stańko – wspaniały trębacz jazzowy – Tomasz Stańko Project – Faces
- Marka Kotańskiego – twórcy ośrodków Monar i Markot
- Władysława Szpilmana – nasz słynny pianista, z filmu “Pianista” Romana Polańskiego – to właśnie jego historię opowiada film, oparty na wspomnieniach W. Szpilmana.
- Jana Olszewskiego,
- Kornela Morawieckiego,
- Jacka Kuronia,
- pułk. Ryszarda Kuklińskiego,
- K.I. Gałczyńskiego,
- Zbigniewa Religi,
- Tadeusza i Miry Sygietyńskich – twórców zespołu Mazowsze,
- Jana Brzechwy,
- Juliana Tuwima,
- Henryka Arctowskiego,
- Aleksandra Kamińskiego – harcmistrza, autora książki “Kamienie na szaniec”,
- Zofia Nałkowskiej,
- Waldemara Milewicza,
- Jana Machulskiego,
- Wojciecha Siemiona,
- Kazimierza Górskiego – najsłynniejszego trenera piłkarskiego
- Macieja Zębatego – satyryk, poeta, muzyk, którego grób jest bardzo skromy, a twórczość iście cmentarna – twórca słynnych “Piosenek do trumienki” – “Ostatnia posługa” na melodię Marszu Żałobnego Fryderyka Chopina,
- Kazimierza Deyny – każdy kibic Legii bez problemu rozpozna grób z numerem 10 – najlepszego piłkarza Legii XX wieku.
- Kamili Skolimowskiej – naszej najmłodszej olimpijki w rzucie młotem,
- Ryszarda Kapuścińskiego,
- Władysława Kopalińskiego,
- kwatera Harcerskiego Batalionu AK “Zośka” – zwana kwaterą Szarych Szeregów z grobami Alka, Rudego i Zośki,
- kwatera katastrofy lotniczej w Smoleńsku z 10.04.2010 roku
- kwatery katastrof lotniczych Polskich Linii Lotniczych LOT z 1987 i 1980 roku.
i wiele innych…
Więcej osób pochowanych na Cmentarzu Powązki Wojskowe znajdą Państwo na stronie internetowej: Cmentarz Powązki Wojskowe
Koszty:
Zwiedzanie z przewodnikiem to ok. 1,5 godziny.
Koszt spaceru to – 380 zł/brutto za grupę do 50 osób + 15 zł za każdą osobę powyżej 50.
Karty pracy dla uczniów – 5 zł/osoba